Bazı kişiler Google kullanmasını bilmediklerinden çok basit bulunabilecek konu ve dökümanları bile bulamayabiliyorlar veya da buldukları işlerine yaramıyor.Bu nedenle arama motorlarını kullanırken nelere dikkat etmeliyiz? Nasıl arama yapmalıyız ki istediğimizi bulabilelim?
Öncelikle, internet gibi uçsuz bucaksız bir bilgi havuzunda aradığımız bir bilgiyi daha kolay bulabilmek için Google, Altavista, Yahoo gibi arama motorlarını iyi kullanmak gerekir. Bu nedenle basit kullanım tekniklerini bilmek gerekir. Aksi takdirde işimiz samanlıkta iğne aramak kadar zor olur. Bunun için şu 6 kurala dikkat etmeliyiz:
1. Soruyu doğru yazın. Varsayalım ki, bir ödev yapmak için internette kaynak arıyorsunuz. Bu durumda ödev başlığıyla ilgili birkaç detay ve anahtar kelimeyi aratma iyi bir başlangıç olacaktır. Diyelim ki ödev başlığınız "Rönesans döneminde sanat akımları" olsun. Bu ödev başlığını doğrudan aratabildiğiniz gibi, sizin yoğunlaşmak istediğiniz örneğin "Leonardo" gibi özel bir detay varsa, arama motoruna "rönesans sanat leonardo" yazmanız sizi konuyla ilgili pek çok kaynağa ulaştırır. aynı zamanda arama motorlarına doğrudan sorunuzu da yazabilirsiniz. Örneğin: sabit diskinize format atmak istiyor fakat bunun nasıl yapılacağını bilmiyorsunuz. Böyle bir durumda, "sabit diskime nasıl format atarım" cümlesini yazmanız sizi bu konuyla ilgili sayfalara ulaştırabilir.
2. İngilizceye dikkat edin. İnternetteki bilgi kaynaklarının çok büyük bir kısmı tamamen İngilizce olarak hazırlanmıştır. Bu nedenle Türkçe arama seçenekleri her zaman yeterli sonuç vermeyebilir. Yapmanız gereken, aramak istediğiniz konuyla ilgili olarak anahtar kelime ya da cümleleri bir de İngilizce olarak yazmanızdır. Eğer İngilizce arama girdileri kullanırsanız, ulaşabileceğiniz kaynak sayısı önemli ölçüde artacak ve Türkçe aramalarda rastlayamadığınız bilgilere de ulaşabileceksiniz.
3. Daha fazla kelime kullanın. Aradığınız konuya en kolay ve kısa yoldan ulaşmak için arama sonuçları sırasında görüntülenecek sayfa sayısında azaltma yoluna gitmelisiniz. Bu durumda yapmanız gereken en önemli şey, aramak istediğiniz konuya göre daha fazla özel kelimeyi arama satırına yazmanızdır. Aradığınız konuya özel ne kadar fazla detay kelime kullanırsanız, gereksiz sayfalarla vakit kaybetmeden aradığınıza ulaşma ihtimali o kadar artacaktır.
4. Yazıma dikkat edin. Arama motorlarına arama girdisi olarak ne yazdığınız kadar önemli olan en büyük ayrıntı nasıl yazdığınızdır. Yazım hataları çıkan sonuçları farklılaştırır. Bir çok arama motoru, arama satırlarında bazı özel komutlar değerlendirebilir. Buna ait örnekleri daha sonra vereceğim.
5. Kelime çıkartın. Bir arama sırasında çıkacak sonuçlar arasında ihtiyacımız olmayan bazı sayfaları görüntülememek için kelime çıkarma yolunu deneyebilirsiniz. Google'da "-"(eksi) işaretiyle kullanabileceğiniz bu özelliği bir örnekle açıklıyayım: Diyelim ki, Rönesans dönemindeki sanat akımlarını inceliyor fakat "resim" sanatıyla ilgili bir içerik istemiyorsanız, arama satırına "rönesans sanat akım - resim" yazmanız yeterli olacaktır. Hangi kelimeden önce "-" işareti kullanırsanız o kelimenin bulunduğu sayfalar görüntülenmez.
6. Cümle arayın. Tırnak( " ) işareti neredeyse tüm arama motorlarında cümle aramak için kullanılır. Eğer bir arama girdisinin en başına ve en sonuna ( " ) işareti koyarsanız o arama tam cümle olarak aranacaktır. Özellikle şarkı sözü ve şiir gibi bulunduğu ortama göre değişmeyen dokümanlara kolay ulaşmanızı sağlayan bu özelliği şu örnekle açıklayayım: "rönesans döneminde sanat akımları" gibi bir arama yaparsanız, cümlenin tam olarak bulunduğu sayfalar aranacak ve bulunduğu takdirde görüntülenecektir. Eğer aynı cümleden ( " ) işaretini kaldırır, yani; rönesans döneminde sanat akımları şeklinde yazarsanız, bu sefer içerisinde rönesans, döneminde, sanat ve akımları kelimeleri geçen sayfaların hepsi birden karşınıza çıkacaktır.
Özetlersek ve pratik kuralları söyleyecek olursak;
1. Akıllı sözcük aratma dediğimiz, arama kutusunda + ve - karakterlerini kullanarak arattığınız ana sözcük( ya da sözcük grubu ) içinde bir filtreleme yapabilirsiniz. Bu tür bir uygulamada bazı özel sözcükleri tahmin ederek arama sonuçlarınızı daha dar bir alanda gerçekleştirebilirsiniz.
Örneğin: Arama satırına pasaport+uzatma+gerekli yazıldığında, Google'da 339 sonuç veriyor. pasaport+uzatma+gerekli-başvuru yazıldığında ise, yine Google'da 124 sonuç veriyor.
2. Yukarıda da değindiğimiz gibi cümle ararken, kelime ya da cümle tırnak ( " ) işareti içinde olmalıdır. Bu kullanım şekli, tırnak işaretleri içinde yazılı cümle ya da sözcükler dizisinin aynen geçtiği siteleri listeler.
Örneğin: "pasaport süresini uzatma" gibi.
3. Belirli bir sitede arama yapmak için arama satırına şu örnekteki gibi yazılır:
Örnek: "pasaport süresini uzatma" site:egm.gov.tr
4. Konuyla ilgili daha karışık bir örnek verelim:
Örnek: Diyelim ki, ilgilendiğimiz konu, "sinema tarihinde sinema kuramları" olsun fakat içerisinde Sergei Eiesentein'in isminin geçtiği sayfalara da elimizde zaten yeterli kaynak olduğu için ihtiyacımız olmadığını varsayalım. Bu durumda arama satırına; sinema kuram -sergei "sinema tarihi" yazmamız yeterli olacaktır. Böylece içerisinde "sinema tarihi" tamlaması bulunan, sinema ve kuram kelimeleri geçen ama kesinlikle içerisinde sergei ismi bulunmayan sayfalar aranıp görüntülenecektir.
İşte Google ve Google gibi arama motorlarını kullanmanın püf noktaları bunlar. Bunlara dikkat edersek internette istediğimiz bir şeyin bulunmasının hiç de zor olmadığını göreceksiniz.
